Sportif Rehabilitasyon ve İlk Yardım Nasıl Yapılır : Egzersiz güce bağlı kas hasarı, egzersiz sonrası iyileşmede azalma ile ilişkili olabilir. EİKH’ye verilen enflamatuar yanıt, bölgesel hücre nekrozu ve hücresel substratın hasarlı kas hücresinden atılımı ile ilişkilidir ve dolaşımdaki kreatin kinazda (CK) bir artışa neden olur. Çeşitli soğuk uygulama yöntemlerini içeren popüler bir iyileşme yöntemi olan kriyoterapiden sonra CK aktivitesindeki azalmanın olası açıklaması, kılcal daralma, kılcal geçirgenlik ve kan akışındaki azalma yoluyla enflamatuar yanıtta bir azalmadır.
Yaralanan sporcunun güvenli bir şekilde saha kenarına hareket ettirilerek olay yerinden uzaklaştırılması ilk yardımın ilk aşamasıdır. Yaralanma sonrası erken dönemde yaralı bölgenin dinlendirilmesi kesinlikle büyük önem taşımaktadır. Bu erken başlangıç döneminde, sporcuya yaralı bölgeyi kullanmasını ve zorlamasını ve hala acı çekip çekmediğini öğrenmek için çeşitli hareketler yapmaya zorlamasını tavsiye etmekten kaçınılmalıdır. Dinlenme, çürüyen herhangi bir patolojinin kötüleşmesini önler, liflerin daha fazla zarar vermeden kendilerini hızlı bir şekilde bir araya getirmelerini sağlar.
Yaralanma sonrası kan dolaşımı olan dokularda kanama ve şişmeyi azalttığı için soğuk uygulama mümkün olduğunca çabuk uygulanmalıdır. Tekrarlanabilir soğuk torbalar, buz paketleri, soğutma spreyleri, buzlu suya daldırma, buz masajı, buz banyoları, kontrast, tüm vücut soğutma dolapları, soğutucu, şişirilebilir yastıklar soğuk uygulama yöntemleri ve çeşitleri. Kriyoterapi, eımd’nin iyileşmesini hızlandırmak için kullanılan popüler bir kurtarma yöntemidir. Kriyoterapi uygulamaları; buz masajı, buz torbası uygulaması, bacakların soğuk suya batırılması, tüm vücut soğutmayı içeren soğuk uygulamalardır.
İlk Yardım Nasıl Yapılır?
Ne kadar uzun süre buz uygulayacağı ele alınacak bölgeye bağlıdır. Bilek kadar çabuk etkilenecek küçük bir alan için yaklaşık 5 dakika yeterlidir. Hamstring gibi geniş alanların genellikle 20 dakikaya ihtiyacı vardır. Yaralanmadan sonra, genellikle ilk 24 saatte iki saatte bir 5-20 dakika, 48 saatte dört saatte 5-20 dakika, 72 saatte altı ila sekiz saatte 5-20 dakika uygulanır. Yara bölgesine lokal olarak buz uygulanmalı, yaralanan bölgenin etrafına dairesel olarak uygulanmamalıdır. Bu durumda, çevredeki damarlardaki vazokonstriksiyon nedeniyle, çevreye kan akışı çok azalır ve iskemi oluşabilir. Yaralı bölgede zayıf dolaşım, vazospazm ve vasküler yetmezlik gibi durumlar varsa soğuk algınlığı tedavisi kontrendikedir.
MacAuley ve diğ. (15) sıcaklığı 10-15º’ye düşürerek ve ıslak havluya sararak 10 dakikaya kadar erimiş buzun çok tekrarlı bir şekilde uygulanmasının 30 dakika boyunca sürekli uygulamadan daha etkili olduğunu göstermişlerdir. Kısa süreli, çok tekrarlı uygulama ile cilt sıcaklığının normale dönmesine izin verilirken, derin kasım dokuları daha etkili bir şekilde soğutulur. Refleks aktivitesi ve motor fonksiyonlar 30 dakika boyunca buz tedavisi ile bozulur; sporcular yaralanmaya daha duyarlı hale gelebilir. Kısa süreli ve çok tekrarlı uygulamalarla, bozulmuş refleks aktivitesi ve motor fonksiyon gibi yan etkilerden kaçınılarak son yaralanmalar önlenebilir.
Howatson ve Goodall (7) Fiziksel olarak aktif genç erkeklerde setler arasında 2 dakika dinlenme 18 beş, 0.6 M yükseklikten düştükten sonra 10 saniye dinlenme ve maksimum sıçrama yüksekliği 20-eksantrik kasılmalara bağlı düşme hasarı Nov protokolü oluşturdu. Daha sonra, egzersizden sonra toplam dört kez ve egzersizden 24-48-72 saat sonra iliak kret seviyesine kadar dokuz katılımcının alt ekstremitelerine 12 dakika boyunca 15º soğuk suya daldırma prosedürünü uyguladılar.
Plazma kreatin kinaz (KK) aktivitesi, statik pozisyonda ve çömelme pozisyonunda kas yorgunluğu (DOMS), diz eklemi hareket açıklığı, uyluk çevresi ölçüm sonuçları egzersiz öncesi ve sonrası değerlendirilmiştir. 4 Kasım-48-72-96 saatlerinde. Egzersiz sonrası diz ekstansörlerinin maksimal gönüllü kasılma ölçümleri kaydedildi.
Anlamlı bir fark eksantrik egzersiz sonrası etkileri daldırma hasarı soğuk suya batırdığında sıklığı ve süresi arttıkça suyun sıcaklığını daha düşürerek gerçekleştirilecek uygulamalarda farklı olabilir. Sonra plazma CK aktivitesi için kontrol grubu hareket, knee extensors maksimal istemli kasılma, eklem aralığı, statik ve ağız kavgası kas yorgunluğu, ve kalça çevresi ölçüm sonuçları görülmektedir.
Nemet ve ark. (18) prospektif karşılaştırmalı çalışmalarında, soğuk uygulamanın anabolik hormonlar, antienflamatuar sitokinler ve aracılar üzerindeki etkisini araştırdılar. Bu çalışmada 17-20 yaş arası 12 seçkin genç erkek hentbol oyuncusu koşu bandında 100 m sprint koşu hızının %80’inde 3 dk dinlenme aralığı ile dört kez 250 m koşuya tabi tutulmuştur. Egzersizden hemen sonra, hamstring kaslarına 15 kasım aralıklarla iki kez 15 dakika boyunca soğuk bir torba uygulandı.
Egzersiz öncesi, egzersiz sonunda ve egzersizden bir saat sonra kan örnekleri alındı ve GH, insülin benzeri büyüme faktörü 1 (IGF-1), kortizol, testosteron, inflamatuar mediatörler, IGF bağlayıcı protein 3 ölçümleri yapıldı. Bazı çalışmalarla kanıtlanmış olan pro-anti-inflamatuar mediatörlerin ve anabolik hormonların, soğuk poşet uygulaması yapılan kontrollere kıyasla önemli ölçüde azaldığı gösterilmiştir. (18), egzersizle artmalarının sporcu performansı üzerinde olası olumsuz bir etkisi vardır.
Daha fazla içeriklere göz atmak için Bilmiyorum Deme sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
