Propolis son zamanlarda medyada en fazla üzerinde konuşulan gıdalardan biridir. Halk arasında arı zamkı olarak da bilinen bu besin bazılarına göre tam bir şifa kaynağı. Bazı araştırmacılar ise bu yorumların abartılı olduğunu ve propolisin söylendiği gibi mucizevi bir gıda olmadığını dile getirmektedir.
Peki, işin aslı nedir, nasıl elde edilir, ne işe yarar? Söylendiği gibi her derde deva mıdır yoksa bazı olumsuz yönleri de bulunmakta mıdır?
Yanıtları sizler için araştırdık. Propolis hakkında merak edilen tüm detayları öğrenmeye hazır mısınız?
Propolis Nedir, Nasıl Kullanılır?
Arıcılar arasında farklı isimlerle bilinenpropolisler aslında bir yapıştırıcı türüdür. Evet, yanlış duymadınız; arıların kovanlarındaki delikleri onarmak için kullandıkları doğal bir yapıştırıcıdır.
Arılar kovanlarındaki çatlakları onarmak, kovan giriş deliğini daraltmak ve diğer tamirat işleri için ağaçlardan çeşitli reçineler toplarlar. Bunları salgıları ile değişime uğratarak yapışkan hale getirirler.
Arıcılar bu kavram için preboli ya da arı zamkı ifadelerini kullanırlar. Bu kavram ise Yunanca bir kelimedir ve “şehir savunması” anlamına gelir.
Esasında bir yapışkandan başka bir şey olmayan arı zamkı insanların en fazla rağbet ettikleri gıdalardan biri olmuştur. Çünkü yüzyıllardır propolisin pek çok hastalığa iyi geldiğine inanılmaktadır.
Propolisin Gerçek Rengi Nasıldır? Faydaları Nelerdir?
Arı zamkı genellikle kahverengidir. Ancak sarı, yeşil, kırmızı gibi renklerde propolisler de mevcuttur. Renginin farklı olması propolisin kalitesi üzerine etkili değildir. Arıların beslendikleri bitki türü değiştiğinde propolisin de rengi değişmektedir.
Bazı televizyon programlarında propolisin çok zengin bir içeriğe sahip olduğu söylense de bu iddia gerçeği yansıtmamaktadır. Arı zamkı arı ekmeği, arı sütü ve bal kadar zengin bir içeriğe sahip değildir.
Propolisin içinde C, E, B vitaminleri ile magnezyum, çinko, potasyum ve kalsiyum mineralleri bulunur. İçerik olarak fazla zengin olmamasına rağmen propolisin şifa kaynağı olarak gösterilmesinin sebebi arıların salgıları ile bu besini yapmalarıdır. Yani doğada yaygın olarak bulunan ve sıradan kabul edilen maddeler “arının salgıları ile birleşince” ortaya çok özel bir ürün çıkmaktadır.
Propolis Eski çağlarda Avrupa’da İlaç Olarak mı Kullanıldı?
Avrupa kültüründe arı zamkı önemli bir yer tutar. Özellikle Londra’da arı zamkı uzun yıllar ilaç olarak kabul edilmiştir. Doktorlar bazı hastalıkları tedavi etmek için reçetelerine propolisi yazmışlardır. Mısır’da ise mumyalama işleminde en yaygın kullanılan araçlardan bir propolistir.
Tarihte olduğu gibi günümüzde de arıcılığın en yaygın yapıldığı yerlerden bir olan Çin’de ise propolisin kutsal olduğuna inanılmış ve pek çok hastalığın iyileşmesini sağladığı ifade edilmiştir.
Propolis Sinir Sistemine İyi Gelir mi?
Connecticut Üniversitesinde yapılan bir araştırmaya göre çocukların fazla miktarda arı zamkı türetmesi halinde ciddi sağlık sorunlarının ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Bu sağlık sorunlarının en yaygın görülenleri ise sinir sistemi rahatsızlıklarıdır.
Propolisin aşırı tüketilmesi çocukların sinir sistemi üzerinde telafisi mümkün olmayan rahatsızlıklara yol açmaktadır.Bu gerçekten hareketle anne babaların arı zamkı üketirken bilinçli davranmaları büyük önem taşımaktadır. Kozmetikte de yaygın olarak kullanılmaktadır. Arı zamkı gıda sektöründen ziyade kozmetikte kullanılmaktadır. Pek çok cilt kreminin içeriğinde arı zamkı vardır. Ciltteki yaraların daha hızlı iyileşmesini sağlayan arı zamkı kremlerin aynı zamanda gençleştirici bir etkisinin de olduğu ifade edilmektedir.