Kuruluştan Yıkılışa Timur İmparatorluğu ve Emir Timur
Timur İmparatorluğu Kuruluşu ve Yıkılışı : 1370 yılında Emir Timur tarafından kurulmuştur. Orta Asya’da kurulan Timur İmparatorluğundan önce bölgedeki lider devlet Çağatay Hanlığıydı. Çağatay Hanlığı, Cengiz Han’ın oğlu Çağatay tarafından kurulan bir Moğol devletiydi. Emir Timur’da Han’ı Çağatay’a bağlı bir Emirdi. Bu sadakati ve bağlılığından dolayı kendisine Hanlık topraklarının bir kısmı verilmişti. Bu küçük topraklarda devletini kuran Emir Timur, daha sonra Çağatay Hanlığının parçalanmasıyla devlet topraklarının çok büyük bir kısmını ele geçirdi. Ancak Türkleşmiş bir Moğol olan Emir Timur’un ele geçirdiği bu topraklar Moğollara ait olduğu için kukla bir Hükümdar gerekmekteydi. Bu sebepten Emir Timur geleneklere uydu ve Moğol soyundan biri devletin başına geçirildi. Ancak esas yönetim Timur’un elindeydi.
Emir Timur devleti kuruduktan sonra en büyük hedefini batıya doğru açılmak ve devleti bir imparatorluğa dönüştürmek olarak belirledi. Kısa sürede Asya’nın büyük bir bölümüne hakim olan Timur Hazar denizi ve Mavera-hü Nehir’i de kontrolü altına almayı başardı. Böylelikle Osmanlı devleti ile komşu oldu. O dönemlerde Osmanlının başında Yıldırım Beyazıt vardı. Yıldırım Bayezid, Haçlılarla mücadele eden ve devletinin sınırlarını kat ve kat arttırmış başarılı biriydi. Emir Timur’da 1390’lı yılların sonunda yeni kurduğu devletiyle Osmanlı sınırlarına dayanınca bu iki Türk devleti birbirine düşman oldu. Düşmanlığın sebebi Timur’un düşmanları Kara Yusuf ve Ahmet Celayir’in Osmanlıya sığınmalarıydı.
Emir Timur, Yıldırım Beyazıt’a sert bir dille mektup yazarak düşmanlarının teslim edilmesini istedi. Ancak Beyazıt bunu kabul etmedi. Böylelikle iki Hükümdar arasında mektuplar aracılığıyla sözlü tartışmalar başladı. Yıldırım Beyazıt mektuplarında Emir Timur’a ‘İhtiyar Köpek’ diye hitap edince Timur’da Beyazıt’a hakaret etmiştir. Bu durumun sebebi ise birbirlerini kızdırmak istemeleridir. Emir Timur, Anadolu beylerinden destek de alınca Osmanlıya karşı harekete geçmiştir.
İlk başta Sivas ve Erzurum kalelerini ele geçiren Emir Timur sulh ile girdiği Sivas kalesinde binlerce insanı öldürmüştür. Aynı zamanda Emir Timur’un kellelerden kuleler yapmak gibi canice girişimleri de bulunmaktaydı. Yıldırım Beyazıt bu durumları haber alınca İstanbul kuşatmasını kaldırdı ve doğuya doğru harekete geçti. Tarihler 1402’yi gösterdiği zaman iki ordu Ankara’da karşı karşıya geldi. Bu savaşı Emir Timur kazandı ve gücüne güç kattı.
Yıldırım Beyazıt’ı da esir alan Emir Timur daha sonra daha da doğuya yani Çin’ e bir sefer düzenleme kararı vermiştir. Ancak sefer daha başlamadan 1405 yılında Kazakistan’da hayatını kaybetmiştir. Emir Timur her ne kadar zalim biri olarak tanımlansa da bilime de çok önem gösteren biriydi. Başkentinde onlarca bilim insanı bulunduran ve diğer devletlerden de bilim adamları çağıran Timur gelmek istemeyen bilim adamlarını tehdit etmekteydi.
Kurucusu olduğu Timur İmparatorluğu 14. yüzyılda Asya’nın ve Dünya’nın süper gücü haline gelmişti. Hayatının büyük bir kısmını seferlerde geçiren Timur’un İmparatorluğu o öldükten sonra yerine geçen yöneticiler yüzünden eski gücünü koruyamamış ve yavaş yavaş gücünü kaybetmiştir. 1507 yılında yıkılan bu büyük İmparatorluk 4.4 milyon km2’lik bir alana hükmetmekteydi.